Η επικρατέστερη εκδοχή για την προέλευση του ονόματος του Γιούχτα υποστηρίζει ότι είναι από την αρχαία λέξη Ιυττός, που εξελικτικά έγινε Ιυκτός - Γιούκτας – Γιούχτας.
Σε μια επιγραφή του Άργους, όπου αναφέρεται το όνομα των Αρχανών, γίνεται αναφορά για λατρεία του Ποσειδώνα στον Γιούχτα .
Η μυθική φαντασία θέλει τον τάφο του πατέρα των θεών )ία, πάνω στον Γιούχτα. Η πρώτη αναφορά για τον τάφο του )ία γίνεται από τον Καλλίμαχο τον 4ο π.Χ. αιώνα , ενώ τον αναφέρουν μεταξύ άλλων οι αρχαίοι συγγραφείς Λουκιανός (2ος μ.Χ. αι.) και Πορφύριος (3ος μ.Χ. αι.) κ.ά. Στην Ενετοκρατία, όταν αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον για την αρχαιότητα, πολλαπλασιάζονται οι πληροφορίες για τον τάφο του )ία, που τοποθετείται πια στις Αρχάνες.
Για πρώτη φορά τον 15ο αι. εμφανίζεται ο Γιούχτας ως χώρος του τάφου του Δία από τον Buondelmonti.
Ο Γιούχτας, το βουνό που σκιάζει τις Αρχάνες, είναι το σημαντικότερο βουνό της ευρύτερης περιοχής της Κνωσού Είναι το ιερό βουνό των Αρχανών, αφού συγκεντρώνει τη λατρευτική δραστηριότητα της ευρύτερης περιοχής, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στο
βουνό βρίσκονται τέσσερα ιερά, τα δύο στις θέσεις Ψηλή Κορφή και Ανεμόσπηλια και τα άλλα δύο στις σπηλιές Χωστό Νερό και Σπήλιος του Στραβομύτη.
Στη ρωμαϊκή εποχή ο Γιούχτας εξακολουθούσε να παίζει το ρόλο του ιερού βουνού, όπως και στη μινωική εποχή. Τέλος, ο Γιούχτας, έπαιξε σημαντικό ρόλο και κατά τους νεότερους χρόνους, στους απελευθερωτικούς αγώνες κατά των Τούρκων.